Hierbij nog een verlaat verslag van Kratie en Phnom Penh.

Vanuit Banlung zijn we 31 december vertrokken naar Kratie. De eerste 2 uur is de weg prima maar daarna begint de ellende. Kuilen, stof en heel veel wegwerkzaamheden maken het tot een hobbelige rit van bijna 4 uur. We komen in een hotel aan de Mekong, erg gedateerd en ongezellig, maar met heel veel teakhout (van voor 1997 daarna illegaal). Onze kamer ligt op de bovenste verdieping en dit geeft dan wel een prachtig uitzicht voor de zonsondergang.

's-Middags nemen we de ferry naar het tegenovergelegen eiland. Er zijn geen vaste ferrytijden dus gewoon maar gaan zitten en wachten tot de boot vol is, dus pas een half uur later, en dan gaan. Het eiland is heel relaxt, weinig grote bezienswaardigheden maar heerlijk om in de schaduw te wandelen en rond te kijken.

De volgende dag gaan we met de tuktuk op tour. We hebben een zeer trage tuktuk maar dat heeft wel als voordeel dat we rustig rond kunnen kijken en het leven van alle dag kunnen bekijken. We komen ook langs diverse bruiloftsfeesten. De droge tijd blijkt DE tijd om te trouwen. De rijst is van de velden en iedereen heeft tijd om te komen en de mooie jurken worden niet nat of modderig, heel praktisch bedacht. Een bruiloftsfeest duurt hier 2 dagen.

Onze eerste stop is Kampi, hier gaan we met een boot de Mekong op om de Irriwaddy (rivier-)dolfijnen te spotten, die met uitsterven bedreigd worden. Al heel snel krijgen we ze in zicht en ze komen nog best dichtbij. We zien ook een babydolfijn bij zijn moeder zwemmen, prachtig om te zien, we dobberen zo een uurtje en gaan dan terug. Daarna kijken we even bij de Kampi stroomversnellingen waar een picknickplek wordt opgebouwd. 1 Januari is een vrije dag dus de lokale bevolking komt hier massaal heen om in de hangmatten te luieren en lekker te eten.

Wij tuffen rustig verder en stoppen nog bij een boer die van de palm palmsuiker maakt. Er staat een enorme pan op het vuur te pruttelen. Reinier krijgt van de man des huizes zijn dochter aangeboden als 2e vrouw. Nou daar sta je dan, maar ja Reinier heeft aan 1 vrouw wel genoeg. Hier is een 2e vrouw vrij normaal. Reinier bedankt er dus maar voor. Ja je maakt wat mee hier.

Ons verste punt bereiken we rond een uur of 12 de tempel van Sambour. We bezoeken hier ook nog een speciaal schildpadden centrum. Een Mekong schildpad met een zacht schild is ook met uitsterven bedreigd. Daarom zijn lokale mensen getraind de nesten te beschermen en als de schildpadden uit het ei komen worden ze naar het centrum gebracht. Hier blijven ze tot 10 maanden en dan worden ze weer uitgezet. Er is dan meer kans dat ze overleven. De tempel is wederom weer erg nieuw, zoals de meeste tempels hier. Veel tempels zijn tijdens de oorlog gesneuveld.

Terug bezoeken we nog een tempel boven op een berg, de naam ben ik even vergeten. HIervoor moeten we heel veel trappen beklimmen welke omgeven zijn door allemaal figuren van monniken. Er staan boven aan de trap een heleboel tieners te giebelen en maken foto's van ons, maar oh wee als wij foto's van hun willen nemen. Dan duiken ze weg en giebelen ze nog harder. In gebrekkig engels kunnen we met ze communiceren. Vele tieners spreken toch heel slecht engels alhier.

Onze laatste stop van de dag is een 2 eeuwen oude tempel die speciaal voor ons geopend wordt. Veel minder rijkelijk versierd. 's-Avonds eten we met 2 Nederlanders die we al een paar keer eerder ontmoet hebben bij een Guesthouse even verderop. De avond vliegt zo voorbij, tijd om de koffer weer te pakken.

De volgende ochtend worden we opgehaald voor onze transfer naar Phnom Penh. We hebben een alles behalve prettige chauffeur. Hij rijdt alsof hij achterna gezeten wordt, zit continue op de claxon te timmeren en alles wat we kunnen inhalen, dat doen we en mensen worden letterlijk de weg afgeduwd. Wij schamen ons gewoon dat we in die auto zitten. De weg is daarbij ook nog verschrikkelijk slecht dus wij zijn blij als we na ong 4 uur uit de auto kunnen stappen. Een fooi kan deze meneer wel vergeten.

Wij vermaken ons verder met een bezoek aan de centrale markt, de boulevard langs de Tonle Sap die hier uitmond in de Mekong, lekker eten en naar de nachtmarkt.

De volgende dag worden we voor onze stadstour zowaar opgehaald met een auto i.p.v. met een tuktuk. Luxe hoor, met een officiele tourguide. Deze dame die blijkt echt de gehele dag te blijven praten, maar ach we weten dan ook wel heel veel.

Het eerste bezoek is aan het Koninklijk Paleis, al mogen we natuurlijk niet overal komen. De huidige koning is 61 jaar en ongehuwd, dus geen troonopvolgers. De vorige koning was duidelijk meer geliefd, die wordt gezien als de bevrijder van het land van o.a. de Vietnamezen. Het hele verhaal is erg lang dus dat laten we maar even achterwege. Daarna bezoeken we de naastgelegen Zilverenpagode. De naam wordt ontleed aan de vloer van zilver en heeft 2 bijzondere boeddhabeelden, 1 van smagard en de andere gemaakt van 90 kg goud en heel veel diamanten. Binnen mogen we nergens foto's maken. Helaas vandaag geen zon, maar een felle witte lucht, helaas niet zo fotogeniek.

Daarna gaan we naar de Killing Fields welke buiten de stad gelegen is. Dit is de plek waar de mensen zijn geexecuteerd door de Rode Khmer en in massagraven begraven. Het is nu een serene plek waarbij iedereen stil is en je de vogeltjes in het bos hoort fluiten. Maar wat een bizarre plek vooral als je in het herdenkingsmonument al die schedels en botten ziet liggen.

Echter wat toch wel de meeste indruk maakt is de grootste en beruchtste gevangenis tijdens deze periode Tuol Sleng, ofwel S-21. Hier werden de mensen vastgehouden onder onmenselijke leefomstandigheden, in cellen van 1 m2. Van alle mensen die in de gevangenis kwamen werden foto's gemaakt, die hangen daar allemaal. Om al die gezichten te zien met al die verschillende uitdrukkingen, het doet je wat. Maar 7 mensen hebben het overleefd. 2 mannen leven nog, zij hebben een boek geschreven en zitten bij de uitgang. Je kan met ze op de foto en een gesigneerd boek kopen. Dit is hun pensioen.

's-Avonds eten we bij 1 van de tentjes op de nachtmarkt, ook een belevenis.